Een risico-inventarisatie en -evaluatie: waarom?

Iedere werkgever is wettelijk verplicht om door middel van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) de bedrijfs- en arbeidsrisico’s van hun medewerkers in kaart te brengen. Met het bijbehorende Plan van Aanpak maakt de werkgever de knel- en verbeterpunten uit de RIE beheersbaar en kunnen deze knel- en verbeterpunten worden verholpen en/of aangepakt.

Waarom een risico-inventarisatie en -evaluatie?

Uit onderzoek blijkt dat werkgevers die actief met deze documenten werken de risico’s in hun bedrijf beter beheersen. Dat leidt tot minder uitval, minder ongevallen en lagere kosten. Ook heeft dit een positief effect op de veiligheid en gezondheid van jouw medewerkers. Dit maakt een RIE niet alleen een instrument voor het beheersen van veiligheids- en gezondheidsrisico’s maar ook de daaraan gekoppelde financiële risico’s. Minder verzuim betekent namelijk minder verzuimkosten.

Hoe werkt het?

Vaak wordt de risico-inventarisatie en -evaluatie als ingewikkeld gezien, maar dat valt best mee. Er moet alleen even tijd voor worden gemaakt. Een RIE is belangrijk voor jouw organisatie en vormt de basis voor jouw arbobeleid. Door middel van de RIE breng je goed in kaart waar de risico’s liggen binnen jouw bedrijf en wat het mogelijke effect is van deze risico’s. Zo kun je de juiste beheersmaatregelen treffen. Een RIE maakt duidelijk waar je mee aan de slag moet en op welke wijze. Het Plan van Aanpak ondersteunt je bij de te volgen stappen.

Inventarisatie

De basis van de RIE is de inventarisatie van de risico’s van het bedrijf. Hierbij kun je denken aan de volgende risico’s:

• fysieke risico’s: tillen, kracht zetten, beeldschermwerk, ongemakkelijke werkhoudingen zoals boven het hoofd werken, trillingen, etc.
• psychosociale risico’s: stress, te hoge werkdruk, emotioneel belastend werk, agressie en geweld tijdens het werk, seksuele intimidatie, onregelmatige werktijden, etc.
• veiligheidsrisico’s: valgevaar, snijgevaar, te hard geluid, werken met gevaarlijke stoffen,
• omgevingsrisico’s: blootstelling aan straling, stof, werken in koude of hitte, alleen werken, werken in besloten ruimtes, etc

Evaluatie

Na de inventarisatie van de risico’s van jouw bedrijf, moet worden vastgesteld hoe groot de betreffende risico’s zijn (evaluatie). Hierbij geldt dat de grootste risico’s (dit zijn de risico’s met de meeste blootstelling) de eerste prioriteit krijgen binnen het Plan van Aanpak.

Bij het bepalen van de mate van blootstelling aan de risico’s kun je jezelf de volgende vragen stellen:

• Hoe groot is de kans dat dit risico zich voordoet?
• Hoe vaak worden de medewerkers blootgesteld aan dit risico?
• Hoeveel medewerkers worden blootgesteld aan dit risico?
• Wat zijn de mogelijke gevolgen (schade, letsel, verzuim, etc) van dit risico?
• Welke risico’s kunnen schade toebrengen aan jouw medewerkers, apparaten, het productieproces of jouw bedrijfsvoering?
• Welke risico’s zouden volgens jouw medewerkers moeten worden aangepakt?

Plan van aanpak

Nadat je bovenstaande vragen hebt beantwoord kun je aan slag met het opstellen van het Plan van Aanpak (PvA). In dit PvA geef je aan hoe je de risico’s gaat aanpakken, wie dit gaat doen en wanneer. Ook kan er een budget aan worden gekoppeld en aangegeven wanneer een maatregelen naar tevredenheid is uitgevoerd. Tevens geldt hier ook dat voorkomen beter is dan genezen, vandaar dat het de voorkeur heeft om de risico’s bij de oorzaak aan te pakken in plaats van bij het gevolg.

Voorbeeld: Personeel werkt met een aggregaat dat een hoog geluidsniveau produceert. Probeer dan eerst het aggregaat de vervangen voor een stiller exemplaar in plaats van alleen met gebruik van gehoorbescherming te starten.

Wettelijke eisen

Nadat in kaart is gebracht hoe je met de risico’s aan de slag gaat, is het belangrijk om te weten of jouw RIE aan de wettelijke vereisten voldoet. Dit wordt gedaan door middel van een toetsing. Vanuit de wet wordt meestal een toetsing door een gecertificeerde arbodienst (mag jouw eigen arbodienst zijn mits deze gecertificeerd is) of deskundige voorgeschreven. Bij een toetsing wordt door middel van een bedrijfsbezoek gecontroleerd of alle risico’s in de RIE en PvA zijn opgenomen, de situatie van jouw bedrijf goed omschreven en of de meest recente normen en richtlijnen zijn toegepast.

Nadat de RIE en PvA zijn getoetst en goedgekeurd, heb je voldaan aan de wettelijke verplichting en heb je een goed werkplan om de arbozorg binnen jouw organisatie te beheren.