Sittard, 21 oktober 2021 - Het klinkt gemakkelijk: "Wil je emissieloos bouwen? Dan koop of huur je toch een elektrisch aangedreven machine." Bij Boels Rental weten ze uit de dagelijkse praktijk, dat het zo niet werkt. Lang niet alle soorten en maten machines zijn al met elektromotoren beschikbaar. Moeten we in die situaties dan maar afzien van schoner werken? Natuurlijk niet! Met behulp van groene waterstof en hybride machines, de inzet van moderne Stage V dieselmotoren en het tanken van een synthetische brandstof zoals GTL (van aardgas) of HVO (van bioproducten), komen we ook al een heel eind. De emissieladder laat zien wat de mogelijkheden zijn.
Bovenaan de emissieladder staan machines met elektromotoren. Belangrijkste 'brandstof' is op dit moment de in accu's opgeslagen elektriciteit. Waterstof is als emissieloze 'brandstof' sterk in opkomst voor het grotere elektrische materieel en het lange-afstand vervoer met trucks. Via een chemische reactie komt bij waterstof schone energie vrij in de vorm van elektriciteit waarmee de elektromotoren worden aangedreven. Zero emission bouwmaterieel stoot tijdens het gebruik geen CO2, stikstof (NOx) en fijnstof uit. Voorwaarde is wel dat de elektrische stroom van een 'groene' bron komt en bijvoorbeeld niet van een luchtvervuilende steenkolencentrale of een op vervuilende diesel draaiende generator.
Stijgende vraag naar Zero Emission machines
Op het gebied van elektrificatie van machines gaat het razendsnel bij Boels Rental. Er wordt doorlopend geïnvesteerd in materieel met elektromotoren. Bas voor den Dag, Manager Fleet Investments & Procurement: "Iedere maand breiden we onze vloot uit met machines die elektrisch worden aangedreven. Dat doen we omdat we geloven in de ontwikkeling van deze machines. Maar ook omdat we zien dat de vraag naar zero emission machines stijgt". Het assortiment aan zero emission machines van Boels Rental is inmiddels één van de grootste van de Europese verhuurmarkt. Dan hebben we het niet alleen over 'lichtere' tuinmachines, maar ook over het 'zwaardere' bouwmaterieel, zoals graafmachines of 2,2 en 4,3 tons wielladers. Leuke primeur is de 2,5 tons 6m elektrische verreiker die sinds kort bij Boels Rental te huur is.Accu niet langer het zwakke punt
Veel gehoord vooroordeel is, dat accu-aangedreven machines minder kracht zouden leveren. Bas voor den Dag heeft daar een duidelijk visie op: "Tegenwoordig worden krachtige accu's geproduceerd, met een veel langere gebruiksduur dan de eerste generaties. Elektrisch aangedreven machines hoeven zeker niet in kracht onder te doen voor die met een dieselmotor. De ontwikkeling van accu's gaat snel, ze worden compacter, lichter en krachtiger. Waardoor we nu dus ook trilplaten en trilstampers op (verwisselbare) accu kunnen aanbieden."Ideaal om binnen te gebruiken
Volledig elektrisch aangedreven machines zijn ideaal om binnen te gebruiken, bijvoorbeeld in een tunnel, parkeergarage, loods of werkplaats. Bovendien draaien ze niet stationair: motor uit is ook echt motor uit. En er is natuurlijk geen brandstoflogistiek op locatie nodig. Verder zijn de machines onderhoudsvriendelijk, met minder onderhoudstops en een betere continuïteit en de bijbehorende financiële voordelen bij de bedrijfsvoering. Werk je met een elektrische machine, dan merk je hoe stil zo'n machine is in vergelijking met een brandstofvariant. Hierdoor is deze verhuurvloot zeer geschikt om 's nachts mee te werken.Hybride machines
Niet voor alle soorten en maten bouwmaterieel is al een elektrische variant voorhanden. Met name bij de grotere machines zien we soms een tussenvorm: een combinatie van traditioneel en vernieuwend. Ivan Capelle, Strategic Sales Manager bij Boels Rental licht dat graag toe: "Ze rijden dan met behulp van een verbrandingsmotor, maar werken verder volledig elektrisch. Alleen voor het verplaatsen is brandstof nodig. Dergelijke hybrides zijn ideaal wanneer ze met name stationair worden gebruikt." Een ander vorm van hybride is wanneer de hoofdaandrijving nog een (kleine) brandstofmotor is die de accu's bijlaadt waaruit de diverse elektromotoren worden gevoed. Die elektromotoren kunnen de wielen aandrijven of bijvoorbeeld bij graafmachines de hydrauliek voor de giekbewegingen. De kleinere dieselmotoren hebben alleen daardoor al veel minder uitstoot en zijn dubbel schoon wanneer ze voldoen aan de actuele Stage V uitstooteisen. Een andere versie van hybride machines is het omschakeltype. In dat geval kan de machinist of bestuurder kiezen of hij de dieselaandrijving gebruikt of dat hij de elektromotoren rechtstreeks laat voeden via een kabel die is verbonden aan het stroomnet. Bij auto's kennen we dit principe onder de naam 'plug-in hybride'.Waterstoftoevoeging
Een speciale hybride-versie is de dieselmotor met waterstoftoevoeging. Verschillende prototypes hebben hiervan de afgelopen jaren het licht gezien, maar de techniek blijkt vooralsnog niet het 'beloofde land'. Bij Boels Rental zijn dergelijke machines nog niet te huur. Ivan Capelle legt uit: "Dat komt vooral omdat de kosten nu nog te hoog zijn en de betrouwbaarheid te laag is omdat deze technologie nog in de ontwikkelingsfase zit. De waterstoftoevoeging heeft wel zeer veel potentie, maar dan met name voor de zwaardere machines." Volgens Ivan is dat begrijpelijk "omdat er veel efficiëntie verloren gaat bij de omzetting van waterstof naar energie. Bij accumachines gebeurt die omzetting veel efficiënter.Stage V dieselmotoren
We noemden het zojuist al: Stage V, een wat mysterieuze benaming voor de Europese norm voor off-road-verkeer, waaronder (bouw)materieel en aggregaten vallen. Machines met Stage V dieselmotor zijn over het algemeen iets duurder in aanschaf en ze verbruiken iets meer brandstof. Daarnaast moet bij praktisch alle machines AdBlue worden toegevoegd om de uitstoot van stikstofoxide (NOx) omlaag te brengen. AdBlue is een mengsel van gedemineraliseerd water en ureum. Het wordt in de uitlaatgassen geïnjecteerd, waardoor het grootste deel NOx omgezet wordt in stikstof en waterdamp. Vooral aggregaten en compressoren verbruiken veel AdBlue.Wanneer elektrisch nog een stap te ver is kan Stage V uitkomst bieden. Het antwoord op de vraag om Stage V dieselmotoren nog steeds vervuilend zijn is tweeledig. De uitstoot is namelijk sterk verminderd, maar nog altijd niet nul. Wel kan bij Stage V motoren dankzij synthetische brandstoffen zoals GTL of HVO de uitstoot tot een minimum worden beperkt.
Schonere brandstoffen
'Brandstoffen van de toekomst' noemen we ze graag: GTL oftewel 'Gas To Liquid' en HVO oftewel 'Hydrotreated Vegetable Oils'. GTL is een vloeibare brandstof die wordt gemaakt van aardgas. Als synthetische diesel kan het probleemloos gewone diesel vervangen en daarmee een nog schonere werking van bijvoorbeeld Stage V motoren realiseren. Daarmee is de overstap op de nog zeer dure en soms niet eens beschikbare elektrische machines langer uit te stellen en kan toch worden voldoen aan strenge uitstooteisen. Dat geldt ook voor HVO, een 100% synthetische brandstof die is gemaakt van bioproducten en ook wel 'blauwe diesel' wordt genoemd. HVO is dus géén fossiele brandstof en wordt daarom een zogenoemde renewable diesel genoemd. Bij de productie van HVO komt overigens minder CO2 vrij dan bij het GTL-proces.Doordat tijdens de productie van GTL en HVO de onverzadigde koolwaterstoffen worden weggenomen bevatten ze allebei veel minder schadelijke stoffen en dat brengt voordelen met zich mee: ze verbranden schoner dan conventionele diesel en zijn daar probleemloos mee te mengen. Ook produceren ze minder uitstoot van roetdeeltjes, fijnstof en zwarte rook. Daarnaast zijn ze biologisch afbreekbaar, geur- en kleurloos en verminderen het motorgeluid. GTL en HVO zijn probleemloos toe te passen in bestaande machines en vrachtwagens met nieuwe of zelfs wat oudere dieselmotoren. De schonere verbranding zorgt voor een efficiënter onderhoud aan motoren en filtersystemen, met als resultaat een langere levensduur.
Tot slot: 'Oranje is het nieuwe groen'
Het klimaatakkoord en daaruit volgende initiatieven zoals de 'Green Deal Het Nieuwe Draaien' richten zich op klimaatneutraal bouwen. Maatschappelijke discussies en nieuwe wet- en regelgeving versnellen dit proces. Daardoor zien we dat duurzaam bouwen en werken in ons land steeds meer verschuift van vrijwillige keuze naar vanzelfsprekend. Tegelijkertijd wordt klimaatneutraal bouwen steeds vaker door opdrachtgevers en (lagere) overheden verplicht gesteld. Het verminderen van de uitstoot van CO2, NOx en fijnstof is dan een vereiste in projecten en aanbestedingen. Niet alleen op de lange termijn vanaf 2030, maar vaak nu al. Ons advies: loop geen aanbesteding mis en bouw duurzamer met Boels! Boels is uw partner voor duurzame huuroplossingen en advies voor schonere machines en materiaal. 'Oranje is het nieuwe groen' is daarbij onze belofte! Gebaseerd op de vijf bouwstenen die voortkomen uit onze ervaring, expertise en daadkracht. Die vijf bouwstenen zijn: Sharing is caring; Zero emission; Duurzaam dichtbij; Service voorop; Voorloper in groen.Meer informatie via: www.boels.nl/groen
